Bộ Tài chính vừa có tờ trình Chính phủ về việc Đề nghị xây dựng Luật quản lý thuế (sửa đổi), trong đó liên quan đến nội dung thu thuế nhà thầu từ các trang mạng xã hội nước ngoài nhằm tránh thất thu ngân sách cho nhà nước. Song để thực hiện việc này xem ra còn rất nhiều vướng mắc.

Nhiều khoản thanh toán của khách hàng là để mua sắm chứ không phải mua quảng cáo của Facebook, Google

Khó thực hiện

Theo Bộ Tài chính, thuế nhà thầu bao gồm các sắc thuế là thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp, hoặc thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân nước ngoài kinh doanh điều tiết, đánh vào khoản thu của các cá nhân, tổ chức nước ngoài có kinh doanh, phát sinh thu nhập trên lãnh thổ Việt Nam thông qua các cá nhân, tổ chức kinh doanh trong nước.

Để tránh thất thu thuế Bộ Tài chính sẽ chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nghiên cứu, hướng dẫn các ngân hàng thương mại (NHTM) trước khi chuyển tiền thanh toán từ các tổ chức, cá nhân cho các trang mạng xã hội nước ngoài (như Google, Facebook, YouTube…) có trách nhiệm khấu trừ thay tổ chức nước ngoài số thuế nhà thầu phải nộp vào ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, đứng ở góc độ các NHTM và doanh nghiệp (DN), cá nhân mua dịch vụ quảng cáo từ Google, Facebook cùng nhiều ứng dụng thương mại điện tử (TMĐT) khác, việc thu thuế này không đơn giản để thực hiện.

Cụ thể, theo phân tích của Đại diện Khối khách hàng cá nhân của Vietcapital Bank, khi các ngân hàng muốn trừ tiền từ tài khoản khách hàng thì phải có sự đồng ý của khách hàng dựa trên hợp đồng ký kết hai bên. Để hỗ trợ cơ quan thuế NHTM có thể báo cáo cơ quan chức năng về những giao dịch, còn việc thực thi thu thuế là của cơ quan thuế chứ ngân hàng không có quyền yêu cầu khách hàng nộp thuế khi thực hiện thanh toán dịch vụ cho đối tác nước ngoài.

Từ phía các DN mua hàng, việc khấu trừ thuế nhà thầu thay cho đối tác nước ngoài cũng không hề dễ dàng và hầu như luôn phải chịu thiệt. Thực tế, nhiều năm qua, hàng trăm DN trong nước khi hợp tác với các trang mạng xã hội nước ngoài như Agoda, Booking.com, Google, Facebook… đều phải bỏ tiền túi nộp thuế nhà thầu thay cho các tập đoàn này.

Tách bạch, cụ thể

Theo Công ty CP Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas), nếu có đủ các quy định pháp luật về quản lý đối với các thanh toán chuyển tiền cho nhà thầu cung cấp các dịch vụ xuyên biên giới thì việc kiểm soát thanh toán cũng không khó để thực hiện. Tuy nhiên, việc phối hợp thu thuế nhà thầu trước mắt phải được luật hóa và hướng dẫn cụ thể.

Ở khía cạnh pháp lý, các chuyên gia luật tại Công ty TNHH Tư vấn Thuế Deloitte cho rằng, hiện nay với quy định tại Thông tư 103/2014 của Bộ Tài chính việc thu thuế nhà thầu sẽ được thực hiện thông qua hình thức khấu trừ tại nguồn, các bên chi trả thu nhập có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế thay các DN nước ngoài. Vì vậy, các DN trong nước cần phải rà soát kỹ các điều khoản trong hợp đồng hợp tác với các công ty cung cấp dịch vụ xuyên quốc gia. Đặc biệt là rà soát các điều khoản về nghĩa vụ và rủi ro với hàng hóa. Từ đó giảm tránh việc không kê khai và nộp thuế cho những hợp đồng lẽ ra thuộc diện chịu thuế của nhà thầu nước ngoài.

Từ phía Bộ Tài chính cần giải quyết được bản chất của những khoản thanh toán qua hệ thống NH cho mục đích gì. Bởi có nhiều khoản thanh toán của khách hàng là để mua sắm chứ không phải mua quảng cáo của Facebook, Google...

Nhà nước cần đàm phán để có sự tương trợ song phương về mặt tư pháp từ các quốc gia như Hoa Kỳ, Hà Lan… Từ đó, tạo nền tảng pháp lý cho việc yêu cầu các DN cung cấp dịch vụ xuyên biên giới hợp tác với cơ quan thuế Việt Nam, cập nhật tài khoản nhận tiền của các trang mạng xã hội cho phía các NHTM trong nước để có thể thực hiện khấu trừ thuế nhà thầu khi phát sinh các giao dịch thanh toán.

Theo MAI CA - THANH THANH/Báo Công thương điện tử